Rabu, 5 Februari 2014

Kenali Bangsa Iban...

Ketuai Iban kelia

Orang iban enggau pugu Raja Berani ke di tulung orang Panggau Libau enggau orang Gelung
1. Balang beensumbar Balai Nyabong( Ngembuan darah getah orang panggau Libau) – Anak Pok begulai enggau Kemping padi ari panggau Libau. Ngembuan macham pengaruh baka batu pengansah Batu Mali Lebu, Lelanjang Bungai Nuing , Rajut pengaruh Ribai, Baju di beri apai Sali, di tulung Biku Iman Raja Petara. Iban ketiga kala niri ke Gawai Gerasi Papa. Bisi mega madah ka Balang bisi kena Tulung Ribai, menyadi Apai Keling tauka kena Aki iya empu ari Tasik besai. Mati di bunuh ba Pulau Selalu semak menua sibu. Nguji dibunuh bala Rajah ngena ukum timbak enda mati, ukum gantung 5hari 5 malam, enda mati, di rendam pan enda mati, bisi jerita madah ka iya semadi muka rajut ba tubuh iya baru ulih telih tang enda mati. Semadi ditampal ngena tanah Kuning ba bubun aji nya baru parai. Mati dalam tahun 1866. Bisi jerita tuai madahka Balang enda gayu laban iya ngelanggar jaku tangkan Bungai Nuing lebuh ngemedung ke Panggau Libau.
2. Berauh Ngumbang– jadi enggau Riti (bisi jerita madahka iya anak beri Kumang enggau lulung ngagai Engga seduai Chala).
3. Temenggung Simpi- Iban keterubah dititah ka ornag Panggau Libau nyadi temenggung lalu pulai mai tambai pengayau ari Panggau Libau agi bisi diibun peturun iya di Dusun Sadap, batang kanyau, Kalimantan, Indonesia sampai saritu.
4. Ayum beensumbar Rimau Badang- Ditulung Balang peturun Kemping padi, bisi ngembuan pengaruh di beri Balang di bai ari Panggau Libau
5. Charang- Sama mega anak Kemping Padi, lalu bela ngembuan pengering baka menyadi iya Balang.
6. Linggir Mali Lebu- Ditulung Kelinah ke di telah Indai Abang, Bungai Nuing enggau Enting Naing.
7. Orang Kaya Pemancha Dana( Bayang)- di tulung bala ari Gelung. Ditulung bini Simpulang Gana ( Endu Serentum Tanah Tumbuh, Gegaruh niti entara). Ditulung kumang ngena Ilum pinang ba sepiak pah kanan.
8. Libau/Rentap be ensumbar sumpit lasit tibung temaga. Sumpit mit nyimpakka jerit Bintang Tiga. Labuh ke baruh munuh nyumbuh jelu nyala. Makai nuan Libau, runtuh tanah rentap menua-( anak Ningkan seduai Imbong) di tulung Keling enggau Kumang, ngembuan darah Bunsu Antu, Burung iri enggau darah Sengalang Burung. Ngembuan pengaruh Batu Jerenang di beri Keling.
9. Pelima Mujah ( Buah Raya)- Anak beri Kumang ngagai Melina. Tulung Kumang enggau Aki Bungai Nuing ke benama Antu Rumbak Belakang.
10. Nanang ( anak Bayang)- di tulung Kumang ba Bukit Santubung.
11. Ngumbang berauh Langit (1868)- bisi orang saru ngumbai iyatu sama berauh ngumbang tang ukai. Berauh ngumbang siku agi.
12. Munan Penghulu dalam ( Nitar Begemung)- ditulung keling ari sumpah bebatak Wi.
13. Kedu( lang Ngindang)- ditulung orang Gelung ke benama Tutong.
14. Bantin Ijau Lelayang- Manuk sabung Ngumbang berauh Langit, Ditulung Bungai Nuing ngena chara sumpah laban Bungai Nuing enda meri iya pengaruh. Ditulung ular nabau karung Kumang enggau Lulung. Di pelaba ka orang ketuai menya mati nyadi ular nabau laban tulung orang Panggau.
15. Tindin “Pimpin Bragah Ngindang”- Ditulung Laing( indai Keling) “tau ka engkerabun munsoh, ke ubat kena nuan matak serang. Nyadi leboh nuan datai ditu tadi, aku baru udah tembu bekusok tujoh kali. Nya alai laban nya,” ko indai tuai orang nya, “tujoh serak tampong-menampong peturun nuan deka tau serang.” Indu nya madah ka diri Indai Keling ngagai iya.

Tiada ulasan:

Catat Ulasan